Hac Nedir? Ne Zaman Yapılır ve Kimlere Farzdır?

Hac kelimesi İbrânîce’de hag şeklindedir; “bayram” anlamına gelen bu kelime “bir şeyin etrafında dönmek, dolanmak” mânasındaki hvg kökünden türemiştir. Hac veya hag çok eski bir Sâmî tabir olup İbrânîce’den başka Ârâmîce’de ve Sâbiî dilinde de bulunmaktadır. Kelimenin asıl anlamının “bir şeyin etrafında dönme, dolaşma ve halka oyunu” olduğu, daha sonra bayram mânasını kazandığı belirtilmektedir. Arapça’da “gitmek, yönelmek; ziyaret etmek” anlamlarına gelen hac kelimesi, fıkıh terimi olarak imkânı olan her müslümanın belirlenmiş zaman içinde Kâbe’yi, Arafat, Müzdelife ve Mina’yı ziyaret etmek ve belli bazı dinî görevleri yerine getirmek suretiyle yaptığı ibadeti ifade eder. Bu ibadeti yerine getirenlere Arapça’da hâc (çoğulu huccâc), Türkçe’de hacı denir.

Hac; Kâbe'nin yanı sıra diğer bazı kutsal mekanların birlikte ziyaret edilmesi, umre ise sadece Kâbe ziyareti olarak tanımlanır. Hac; Kur'ân'da Hac Sûresi'nin 28. âyetinde Müslümanların çeşitli yararlar için Kutsal Ev'i ziyareti olarak tarif edilir. 

İslam’ın şartlarından biri olup Kabe’yi ve civarındaki ibadet için işaret buyurulan özel yerleri belirtilen vakit içinde usulüne uygun olarak ziyaret edip, yapılması gerekli menasiki yerine getirerek eda edilen farz ibadettir.

Her müminin amacı Allah’ın hoşnutluğunu kazanmaktır. Onun rızasını kazanmanın yollarından biri de, peygamberleri aracılığı ile bildirdiği emirleri yerine getirmek, yasaklarından da kaçınmaktır. Allah’ın emirleri insanı iyiye, güzele, doğruya yöneltmek, yasakları ise kötülüklerden uzaklaştırmaktır. Böylece insanı güzel ahlâk sahibi kılarak mutlu olmasını sağlamaktır. 

Hac, gücü yeten yani zengin ve sağlıklı olan Müslüman’ın hayatında bir kez haccetmesi farzdır.
Bir kimseye haccın farz olabilmesi için şu şartların bulunması gerekir:
- Hür, ergin ve akıllı olmak,
- Hacca gidip gelmeye yeterli vakti bulunmak,
- Hacca gidip gelinceye kadar ailesinin geçimini sağlamış olmak, 
- Gerekli masrafları karşılayacak kadar zengin olmak,
- Sağlıklı olmak, 
- Yol güvenliği bulunmak

Umre Nedir?

Umre ziyaret demektir. Fıkhî tanımı, hac gibi bir zamana bağlı olmadan ihrama girerek Kâbe'yi tavaf, sa'y etmek, tıraş olmaktır. Umre kelimesi Kur'an ve hadiste geçer. Kur'an'da: "Haccı ve umreyi Allah için tam yapın" şeklinde olan ifade, hadiste: "İki umre, arasındaki küçük günahların keffaretidir" şeklindedir.

Hac ve Umre Arasındaki Farklar

Hac yılda bir kez, Kurban Bayramında yapılır. Umre içinse herhangi bir zaman kısıtlaması yoktur. Sadece Hac zamanı yapılmamasına dikkat edilmelidir. Bunun dışındaki temel fark ise Hac ibadetinin sağlığı yerinde ve maddi durumu iyi olan tüm Müslümanlar için farz olmasıdır.

Önemli Tavsiyeler

Tıbbi Tavsiyeler

• Hac ve Umre hazırlanırken tansiyon, kalp, şeker vb. rahatsızlıkları bulunan yolcular düzünli olarak kullandıkları ilaçları mutlaka yanlarına almalıdırlar.
• Fazla doğuk içeceklerden ve klima cihazlarını gereğinden fazla çalıştırmaktan sakınarak ziyaret süresince sıkça görülen üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunmalıdırlar
• Hac ve Umre süresi içinde ziyaretçileri bekleyen en büyük tehlike güneç çarpmasıdır. Bu nedenle gündüz saat 10:00 - 17:00 arasında güneşte kalınmamalıdır:

Önemli Tavsiyeler

• Gidişiniz, Medine-i Münevvere'ye ise ihramlarınızı bagajlara koyunuz. Cidde'ye (Mekke) ise havalimanında giymek üzere yanınıza alınız. Buluşma yerinde zamanında bulunup yetkililerle irtibata geçiniz.
• İhramlı iken uçakta kolonyalı mendil kullanmayınız.
• Transfer ve gezilerinizde aceleci olmayınız.
• Hizmetinizdeki rehberlere yolculuk boyunca yardımcı olunuz ve dikkatle dinleyiniz.
• Kusurlu ve hatalı insanlar göreceksiniz, onlanı anlayışla karşılayınız.
• Sıhhatinize dikkat ediniz.
• Hac ve umre rehber kitapçığını mutlaka okuyunuz.
• Ağır yağlı ve kızarmış yiyecekler yemeyiniz.
• Bol bol zemzem içiniz.
• Giydiğiniz elbiselerin ter emen ve sıcağı fazla geçirmeyen pamuklu ve keten cisminden beyaz elbiseler olmasina dikkat ediniz. Medine, sabah ve akşamları rüzgarlı olduğundan hırka almanız tavsiye olunur.
• Sık sık duş almak hem ibadetinizin sevabını arttırır, hem daha temiz ve sağlıklı olmanızı sağlar.
• Sizi tanıtıcı kimlik veya evrakı yanınızdan hiç eksik etmeyiniz. Kimlik kartlarınızın arkasında ihtiyaç halinde aramanız için Mekke-Medine sorumlularının telefonu vardır.
• Üzerinizde fazla para ile dolaşmayınız.
• Tavaf ve say esnasında kimseyi incitmeyiniz.
• Hacer-ül Esved'i õpebilmek için başkalarına zarar vermeyiniz.
• Yanınıza fazla ağırlık almayınız. (Uçakta kilo sınırı 30kg dir) Kendinizi lüzumsuz eşyaları taşımak zorunda bırakmayınız. Size en çok lazım olabilecek şeyleri önceden belirleyiniz.
• Öğlen aperatifi için plastik kab içerisinde zeytin, peynir götürebilirsiniz.
• El çantanıza kesici alet, metal eşya koymayınız.
• Otel kartınızı mutlaka yanınıza alınız.
• Mekke'de boş vakitlerinizde Kabe'yi tavaf ediniz.
• Para olarak Dolar ve Riyal götürebilirsiniz. (Yolculuk süresince günlük 20$ - 30$ yeterlidir)
• Ülkeye döndüğünüzde Hac ve Umre yapmanın olgunluğunu her halinizle ispat ediniz.
• Hac ve Umre yolcuları bulunduğu bölgenin ömek insanı olmak durumundadır. Siz de ömek olunuz.
• Problemlerinizi mutlaka rehberinize ulaştırınız.

Önemli Notlar 

• Mescid-i Nebi ve Kâbe-i Muazzama'da farz namazlarından sonra genellikle cenaze namazı kılındığından son sünnetlere hemen kalkmayıp, cenaze namazı kılmak inşallah daha sevaptır.
• Mescid-i Nebi ve Kâbe-i Muazzama günün 24 saati açıktır.
• Hanımların Resulullah (S.A.V.) Efendimizi ziyaret saatleri: Sabah 07:00 - 11:00, Öğle 13:00 - 15:00, Akşam 21:00 - 24:00 arası 25 nolu kapıdan girilmektedir. 
• Mescid-i Nebi ve Kâbe-i Muazzama içindeki sular zemzem suyudur.
• Nafile yaptığınız tavaflardan sonra tavaf namazı kılmayı unutmayınız.
• Tur programlarında Namaz Vakitleri, gezi programları, transfer bilgileri duyuruları yazılı olduğundan, programları ve oteldeki duyuruları mutlaka okuyunuz.
• Türkiye cep telefonu hatları yurt dışı görüşmelere açık oldukları takdirde Suudi Arabistan'da hizmet vermektedir. Türkiye hattınıza operatörünüzden özel paket yaptırmanızı tavsiye ederiz. 

Hac ve Umre Olası İhtiyaç Listesi